- Paylaşım #3: Şehir kuşları 1

     Herkese selam =) Gözlemlerimize katılan ve/veya blog yayınlarımızı takip eden yeni arkadaşlar artık kuş gözlem ve bazı yaygın kuş türleri hakkında genel bir fikre sahipler. Bu yayınla birlikte artık yavaş yavaş ve yüzeysel olarak sizlere bazı türleri tanıtmak istiyorum. Böylece bilgi birikiminizi başlatmış oluruz ve bunu yapmak için Ankara'da her gün görebileceğimiz şehir kuşlarıyla başlamaktan daha güzel ne olabilir =D Paylaşım çooook yüzeysel (canınız sıkılmasın ve aşırı yükleme olmasın diye) olduğu için içerdiği bilgi sınırlı. Ayrıca üç küçük kısım halinde yayınlanacak şehir kuşları serimiz (dizi gibi oldu =D). Bugün bunun ilkini yapıyorum. Daha çok bilgi edinmek ve fotoğraf görmek isteyenler İnternet denilen nimetten faydalanabilir veya rehber kitapları varsa rehber kitaplarına bakabilir (veya bana danışabilir - her zaman). Hadi başlayalım =)

     Kuş gözlem hep arka bahçeden başlar derler ve bence bu çok doğru =) Apartmanınızın camından dışarı bakarak, yolda yürürken ortalığa bakarak ve sesleri dinleyerek işe başlayabilirsiniz. Her gün yürüdüğünüz yollarda, geçtiğiniz parklarda gözlerinizi ve kulaklarınızı açmayı deneyin =) Sadece siz ve her günkü rutininiz + biraz dikkat. Göreceksiniz ki her gün dolmuşa bindiğiniz, on binlerce insanın gün boyunca geçtiği, dolmuşların yuvası olan Güvenpark'ta bile sadece iki dakika içinde 5 kuş türü görebilirsiniz. Şanslıysanız bu sayı 8 bile olabilir =) Sadece iki dakikakada. Siz sadece biraz farkındalığınızı açın yeter. Bir de bu türleri tanımanız lazım tabi. Tanıyalım hadi =) 

     Şehir kuşu deyince bence ilk akla gelecek kuş güvercin olur sanırım =) Herkesin tanıdığı, bildiği, küçükken buğday atıp sonrada kovaladığımız güvercinler. Öğreneceğimiz ilk tür o olsun. Parklarda, heykellerin üzerinde, ağaçlarda, binalarda, balkonlarımızda olmak üzere aslında şehrin her yerindeler =) Bizim Ankara'da görmeye alıştığımız, Güvenpark'ta ağaçları dolduran "güvercin" dediğimiz tür aslında kaya güvercini olarak geçiyor literatürde. Evcilleştirilmiş, paçalı, taklacı vs. gibi güvercinlerin atası bu tür oluyor. İşte aşağıda bir kaya güvercini fotoğrafı. Fotoğrafın sahibi Sadık Azimli abime çok teşekkür ediyorum.

Kaya güvercini

     İkinci olarak akla gelecek şehir kuşu sanırım serçe olur =) Güvercin ve serçe en meşhur iki şehir kuşu olsa gerek. Amaaa serçelerle ilgili bir sorunumuz var =/ Birbirine çok benzeyen iki serçe türü var ortalıkta ve bugün onları ayırmayı öğreneceksiniz =) Öncelikle normal serçe ile başlayalım. Yani tür adı sadece "serçe" olan serçeyle. Bu serçe aslında şehirlerde daha çok karşımıza çıkan tür. Yani bir serçe görüp "bu serçe" deseniz tutma olasılığı çok yüksek =) Bu güzel kuşları biraz karışık yapan bir şey var yalnız. O da dişileri ve erkeklerinin farklı görünmesi. Aslında bu hayvanlar aleminde, özellikle kuşlarda, karşımıza çok çıkan bir olgu. Mesela erkek aslanları ve dişi aslanları düşünün. Fiziksel olarak (üreme sistemlerine ek olarak) gözle görülür derecede farklılar. Bu olay kuşlarda hat safhada =) Erkek ve dişinin görünüş olarak aralarında uçurumlar olduğu o kadar çok tür var ki =D Neyse ki serçe onlardan değil ve cinsiyetler arası fark çok büyük değil. Hadi resimlerine bakarak görelim bu durumu =) İşte bir dişi serçe fotoğrafı. Fotoğraflarını bizlerle paylaşmaktan çekinmeyen Mustafa Arık abime de çok teşekkür ediyorum.Bu fotoğraf onun kamerasından =) 

Dişi serçe

     Şimdide bir erkek serçe fotoğrafı görelim ve farkı anlayalım. Erkek serçe fotoğrafı da Türkiye'nin kuşçuları deyince akla ilk gelen isimlerinden Emin Yoğurtcuoğlu'na ait. Ona da çok teşekkür ediyorum bizimle paylaştığı fotoğraflar için. 

Erkek serçe

     Evet çocuklar bunlar aynı türler =) Bir yanlışlık yok. Bu resimle birlikte serçeyi bitirmiş olduk. Şimdi sıra diğer serçemizde. Onun adı ağaç serçesi. Şimdiden trollerin ne dediğini duyar gibiyim =D "ağaçta yaşayan serçeye ağaç serçesi denir di mi xD" Ama durum tam olarak öyle değil. Yaşam ortamları serçelerden biraz farklı olduğu için aslında troller kısmen haklı olabilir. Bu tür biraz daha "organik" yaşam alanlarını tercih eder ve dolayısıyla daha çok parklar gibi yeşil alanlarda görebileceğimiz bir tür. Serçeden farklı olarak ağaç serçesi türünde cinsiyetler arası bir görünüm farkı yoktur =) İşte bir ağaç serçesi fotoğrafı. Fotoğrafın sahibi kız arkadaşım Tilbe Nazlı =) Sezonun ilk gözlemiyle ilgili blog yayınında da olan bir fotoğraf. Ona bir daha teşekkür ediyoruz fotoğraf için. 

Ağaç serçesi

    Hemen fark edeceğiniz gibi ağaç serçesi aslında serçeden baya baya farklı =) Dişi serçeyle hiç karışmaz sanırım ama erkek serçeyle belki karışabilir =) O yüzden bir kaç ipucu vereyim hemen. Öncelikle yanaktaki kocaman siyah beneğe bakın. O benek erkek serçede mevcut değil (bkz. yukarıdaki erkek serçe fotoğrafı). Bir de burada çok net görünmemesine rağmen, erkek serçedeki gıdıktan başlayıp göğüse doğru inen siyahlık ağaç serçesinde boyunda bitiyor daha aşağı inmiyor. Erişkin erkek serçelerde bu siyahlık gerçekten kocaman ve çok bariz oluyor. Ağaç serçesinde ise incelip hemen boyunda bitiyor. Birde kafalarının tepesindeki renklenmeye bakın. Erkek serçenin taç kısmı gri renkte ve ama ağaç serçesinde kahverengi. Bu küçük üç farkı bilen herkes bu iki türü rahatça ayırabilir. 

     Evet çocuklar bu yayınlık bu kadar yeter. Çok sıkmadan ve aşırı bilgi yüklemesi yapmadan şehir kuşlarıyla ilgili ilk paylaşımımızı sona erdirelim =) Artık güvercin ve serçe bilginiz bir üst seviyeye taşınmıştır umarım. Daha fazla bilgi için twitter.com kapayıp google.com linkine tıklamanızı veya bana sormanızı öneririm =) Şehir kuşları paylaşımlarının ikinci kısmında görüşmek üzere. Bol kuşlu günler! 

Kaan